بازسازی مطب یکی از مسائلی است که یک پزشک هنگام اجاره یا خرید یک واحد آپارتمان یا ساختمان، ممکن است با آن مواجه شود. در این مقاله به بررسی مسائل و نکاتی خواهیم پرداخت که ضرورت بازسازی ساختمان مطب را توجیه نموده و دلایل اجرای انواع مختلف بازسازی مطب را بررسی می کنند.
بازسازی ساختمان قدیمی مسکونی یا تجاری و تغییر کاربری به مطب
اگر چنانچه واحد خریداری شده قدیمی بوده باشد و قبلاً مورد استفاده مسکونی یا تجاری قرار گرفته باشد، لازم است تا با اجرای عملیات بازسازی ساختمان، جزئیات ساختار هندسی فضاها و نیز نمای آن را تغییر داده و ساختمان را متناسب با کاربری مطب به روز رسانی کرد. ساختمان های قدیمی مسکونی یا تجاری به دلیل کاربرد متفاوت آنها نسبت به یک مطب، از اتاق ها و بخش هایی برخوردارند که مورد نیاز مطب یک پزشک نبوده و لازم است قسمت هایی حذف و بخش هایی نیز طی بازسازی ساختمان قدیمی، به سازه جدید اضافه گردند. به طور مثال فضاهایی نظیر انباری، آشپزخانه یا برخی اتاق ها، فضاهایی هستند که می توانند در یک مطب نیز مورد نیاز باشند. هر چند که همین فضاها در یک واحد مطب، به مساحت کمتری نسبت به کاربری مسکونی نیاز دارند. در واقع آشپزخانه موجود در یک مطب، بخشی کوچک برای نگهداری برخی لوازم مورد نیاز نظیر یخچال و چای ساز و یک کابینت است که نیاز به فضای چندانی ندارد. همچنین سایر بخش های یک مطب از نظر تعداد و مساحت متفاوت از فضاهای مورد نیاز در یک منزل هستند. از این رو بازسازی مطب ضروری می نماید و می بایست تمامی اجزای سازه ای ساختمان جدید مطب بر اساس نیازسنجی دقیق و بررسی وضع موجود جهت انجام به صرفه ترین و بهینه ترین تغییرات، طراحی و اجرا شوند.
 |
بازسازی مطب جهت تجهیز آن برای فعالیت های متناسب با تخصص پزشک
ممکن است واحد تهیه شده توسط پزشک، قبلاً نیز در اختیار پزشک دیگری بوده و کاربری مطب داشته باشد؛ اما مسئله اینجاست که برخی رشته ها و تخصص های پزشکی نیاز به فضاهای خاصی در محدوده ساختمان مطب دارند. به طور مثال یک پزشک عمومی جدای از فضای انتظار بیماران و آشپزخانه و اتاق استراحت، برای فعالیت تخصصی خود تنها نیاز به یک اتاق جهت ویزیت بیمار و صدور نسخه دارد؛ اما یک دندان‌پزشک علاوه بر یک اتاق بزرگ برای استقرار یونیت های دندانپزشکی و معالجه بیمار، نیاز به یک انباری متناسب با حجم و مقدار داروها و مواد دندانپزشکی نیز دارد. از این رو در برخی موارد نیاز است تا بر اساس نیاز تخصص و فعالیت های پزشکی مورد انتظار، عملیات بازسازی مطب انجام شود.
پس از مسجل شدن نیاز به بازسازی مطب و اتخاذ تصمیم عملیاتی کردن پروژه بازسازی، لازم است جزئیات نوسازی نما و ظاهر ساختمان مطب به طور دقیق مشخص شود.
بازسازی نمای خارجی مطب
امروزه برخی طراحان خوش ذوق و ایده پرداز، طراحی نمای خارجی مطب را به گونه ای انجام می دهند که هر رهگذر و عابری که ساختمان مطب را می بیند، می تواند به خوبی و به راحتی متوجه فعالیت های پزشکی قابل انجام در مطب شود. به طور مثال طراحی نمای ظاهری ساختمان مرکز مغز و اعصاب در آلمان که محل کار و انجام فعالیت های تخصصی پروفسور سمیعی می باشد، به شکل نما و ظاهر مغز انسان انجام شده است. همچنین در کشور خودمان ایران ساختمانی مشابه در دست احداث است. ضمن اینکه برخی متخصصان دندانپزشکی نیز در طراحی نمای ساختمان مطب خود از عناصر و المان هایی بهره گیری کرده اند که بیانگر حرفه دندانپزشکی می باشد.
 |
بازسازی نمای داخلی مطب
علاوه بر نمای ظاهری و بیرونی مطب، توجه به نمای داخلی ساختمان نیز در بحث بازسازی مطب، ضروری است. بهره گیری از نورپردازی های مناسب به طوری که نه آن‌قدر پرنور باشند که موجب آزردگی خاطر بیماران منتظر در مطب شوند و نه آن‌قدر کم نور که موجبات دلگیر شدن فضا را فراهم آورند. اگر چنانچه نورپردازی مطب و طراحی فضای درونی آن از رنگ و بافت گرفته تا اکسسوری های تزئینی درون آن به نوعی بر اساس اصول روانشناسی رنگ ها و تناسب تمامی عناصر نمای داخلی با روحیات و خلقیات بیماران در نظر گرفته شود، مسلماً نتیجه بسیار مطلوبی را در بر خواهد داشت.
بازسازی سازه مطب جهت ایجاد تناسب بین فضاها و فعالیت ها
همانطور که در ابتدای مقاله عنوان شد، یکی از اهداف در بازسازی مطب دستیابی به فضاها و بخش هایی است که متناسب با نوع فعالیت پزشکی باشد. از این رو لازم است با تخریب برخی از دیوارها به فضاهای وسیع تری دست یافت و نیز در برخی مواقع با ساخت دیوارهای جدید بخش های مستقلی را پدید آورد. همچنین لازم است از منافذ تهویه مناسب برای فضای داخلی مطب، نظیر پنجره های کافی خصوصاً در اتاق انتظار مراجعه کنندگان، بهره گیری نمود.
بازسازی سازه مطب جهت مقاوم سازی
جدای از این مطلب اگر چنانچه ساختمانی که برای کاربری مطب در اختیار قرار گرفته است، از نظر ساختار سازه ای، ایمنی و استحکام کافی را نداشته باشد، می بایست اصول مقاوم سازی نیز در ضمن اجرای پروژه نوسازی و بازسازی مطب، مد نظر قرار داده شود. در این رابطه ابتدا می بایست بازرسی های لازم برای تشخیص آسیب های احتمالی در عناصر باربر سازه نظیر پی، ستون ها، تیرها و دیوارهای باربر و ... انجام شود و سپس برای بخش هایی که احتمال بروز خطر از جانب آن ها وجود دارد، عملیات بازسازی و مقاوم سازی اجرایی شود.
بازسازی مطب جهت تجهیز به سیستم های ایمنی
نکته مهم دیگر در رابطه با بازسازی مطب این است که از آن جایی که مطب ها محل مراجعه و حضور بیماران هستند و ممکن است در برخی مطب ها مکان هایی برای نگهداری تجهیزات خاص پزشکی نظیر کپسول های اکسیژن، دستگاه های الکترونیکی پزشکی و ... اتاق هایی نیز برای انجام برخی اعمال جراحی وجود داشته باشند، ضروری است که ضمن نوسازی ساختمان مطب، از تجهیزات ایمنی و اطفاء حریق و سایر سیستم های هشدار دهنده و مراقبتی بهره گیری شود.
 |
بازسازی مطب؛ ضرورت و دلایل اجرای پروژه
در فرایندهایی مثل نوسازی که قرار نیست ساختمان به کلی تخریب شود لازم است شما اولویت خود را برای تغییرات بنا از ابتدا مشخص کنید. مخصوصا اگر میزان بودجه ای که در این رابطه در نظر گرفته اید محدود است این کار بسیار به شما کمک خواهد کرد. تمامی کارهای لازم را لیست کنید و از کارشناسان بخواهید مناسب ترین اقدامات را با حداقل هزینه برای رسیدن به اهداف شما پیشنهاد دهند.
البته گاهی اوقات شما مشکلی برای تامین بودجه اقدامات نوسازی ساختمان خود ندارید و یا قصد دارید ساختمان خود را به فروش برسانید در این صوورت تنها کافی است خواسته های خود را به طراحان این زمینه بازگو کنید و بقیه فرایند را به آنها بسپارید.
