بازسازی مجتمع مسکونی، تجاری، اداری یا ورزشی بسته به کاربرد مجتمع، اصول و مراحل مختلفی را می طلبد. کارشناسان امر بر این مهم واقفند که پیش از آغاز عملیات عمرانی بازسازی مجتمع ها و ساختمان های کوچک و بزرگ، ابتدا می بایست هدف بازسازی را مشخص سازند و همچنین توجه کافی به درخواست ها و هدف کارفرما از امر بازسازی داشته باشند. بازسازی انواع مجتمع ها می تواند عملیات اجرایی متنوعی را شامل شود. مرمت، نوسازی و بازسازی سازه ها همگی برای یک هدف اصلی که ارتقای کیفیت سازه است، اجرایی می شوند. حال اینکه این ارتقای کیفیت در چه راستایی انجام پذیرد، افزایش زیبایی سازه یا افزایش مقاومت و طول عمر سازه، می بایست مورد بحث و تحقیق قرار بگیرد. البته این امور ضمن مشترک بودن هدف اصلی، تفاوت هایی در نتایج با یکدیگر دارند.
نیاز مجتمع چیست؟ مرمت، نوسازی یا بازسازی
پروژه های مرمت به منظور تعمیرات بخش های فرسوده و برگرداندن شکل و ظاهر ساختمان ها به حالت اولیه انجام می شوند. امور نوسازی نیز به جهت اصلاح بخش های موجود و نیز اضافه نمودن المان هایی جهت زیباسازی و ارتقای سطح عملکرد عناصر موجود، عملیاتی می شوند. عملیات بازسازی نیز در معنای دقیق آن برای اعمال تغییرات اساسی در برخی اجزای موجود یا کل ساختمان، در دستور قرار می گیرد؛ بنابراین در ابتدا می بایست نیازهای مجتمع به طور کامل سنجیده شوند تا با انتخاب درست عملیات موردنیاز، هم اهداف به طور کامل محقق شوند و هم برآورد هزینه های انجام پروژه به درستی صورت پذیرد تا بودجه اصلی صرف امور مهم، مورد نیاز و بهبود دهنده عملکرد و استحکام سازه شود و جلوی هزینه های غیر ضروری نیز گرفته شود.
 |
بازسازی مجتمع ها بسته به کاربرد آن ها از نظر مسکونی، تجاری، اداری یا ورزشی بودن، اصول و قواعد خاص خود را دارد. در ادامه به بررسی هر یک از این موارد خواهیم پرداخت.
بازسازی مجتمع مسکونی
مجتمع های مسکونی بسیاری در کشور هستند که به دلیل گذشتن سالیان دراز از عمر آن ها دچار فرسودگی در سازه و نیز تاسیسات به کار رفته در ساختارشان شده اند. برخی از این مجتمع ها در صورت ادامه روند بی توجهی به بازسازی منازل مسکونی، ممکن است در آینده ای نه چندان دور مخاطرات بسیاری را برای ساکنان آن ها به دنبال داشته باشند. ساختمان های مسکونی می توانند علاوه بر دلایل ایمنی سازه و سلامت ساکنان آن، به دلایل دیگری نظیر زیباسازی نمای داخل و خارج آنها و بازسازی نمای ساختمان قدیمی، به منظور هماهنگ شدن با تغییرات جدید و به روز در نمای ساختمان های و تاثیرگذاری مثبت در قیمت ساختمان جهت اجاره یا فروش آنها، مورد نوسازی یا بازسازی قرار بگیرند.
 |
بازسازی مجتمع اداری
بازسازی مجتمع اداری به دلایلی اعم از مستحکم سازی سازه مجتمع و حفظ سلامت کارکنان و تجهیزات و اسناد دولتی موجود در آنها و همچنین آسایش و رفاه مراجعه کنندگان به اداره جات، صورت پذیرد. از آن جایی که بودجه مدیریت کردن اداره جات از سوی دولت ها تأمین می شود، از این رو دقت و توجه به بازسازی به هنگام این ساختمان ها می تواند از هدررفت بودجه بیت المال جلوگیری به عمل آورد تا این بودجه صرف هزینه های اساسی حل مشکلات مرتبط با نوع فعالیت اداره و در جهت خدمت رسانی به مردم شود.
بازسازی مجتمع تجاری
مجتمع های تجاری به واسطه رقابت روز افزونی که با یکدیگر در جهت جلب مشتری و جذب افراد به حضور در این مجتمع ها و ایجاد فضای جنب و جوش و خرید و فروش دارند، به تناسب تغییرات چهره شهر در بازه های زمانی هر چند سال یکبار، نیاز به تغییر ظاهر و نیز نمای داخلی و اعمال تغییرات در دکوراسیون فضای درونی و بیرونی ساختمان مجتمع دارند. بازسازی مجتمع تجاری می تواند دربرگیرنده نوسازی تاسیسات مکانیکی و الکتریکی و سرمایشی و گرمایشی ساختمان و همچنین اجرای عملیات عمرانی جهت مقاوم سازی عناصر باربر آن باشد. اضافه نمودن المان های مرتبط با دکوراسیون مدرن یا سنتی و به کارگیری مبلمان جدید جهت تنوع بخشی به فضای داخلی غرفه ها و محوطه های عمومی مجتمع نیز در زمره عملیات بازسازی مجتمع های تجاری به شمار می روند.
بازسازی مجتمع ورزشی
برخی از مجموعه های ورزشی از فضاهای روباز جهت انجام امور ورزشی بهره گیری می کنند و برخی نیز از ساختمان ها و مجتمع های سرپوشیده جهت امور آموزشی و انجام تمرینات ورزشی استفاده می نمایند. ساختمان مجتمع های ورزشی سرپوشیده، به دلیل ساختار متفاوت و در بسیاری موارد ساختار سوله ای آنها، می بایست مورد بازرسی های دوره ای جهت انجام عملیات های نوسازی و بازسازی قرار بگیرند تا مقاومت و استحکام سازه آن ها به درستی و به طور کامل تأمین شود. نوسازی کف و سقف این مجتمع ها از ضروریات کار است. چرا که برخی ادوات و تجهیزات ورزشی متصل به سازه سقف خواهند بود و ممکن است در طول زمان، موجب کاهش استحکام سقف سازه شوند و جان و مال افراد را به خطر اندازند. همچنین نوسازی کف مجتمع ورزشی و استفاده از تجهیزات نوین و سالم ورزشی می تواند در انگیزه بخشی به ورزشکاران و انجام تمرینات استاندارد و مطابق با استانداردهای بین المللی موثر واقع شود.
از نکات مهمی که حین عملیات عمرانی بازسازی مجتمع ها می بایست مورد نظر قرار بگیرد، توجه به قواعد ایمنی و اصول مهندسی این عملیات است. پروژه های بازسازی می بایست به گونه ای برنامه ریزی شوند که هم امنیت ساختار سازه ای مجتمع حفظ شود و هم امنیت و سلامت ساختمان های مجاور و از همه مهم تر اینکه باید سلامت ساکنان ساختمان و کارکنان عملیات بازسازی مورد توجه و در اولویت قرار گیرد. ممکن است در اجرای پروژه بازسازی ساختمان ها نیاز به عملیات گودبرداری یا تخریب بخشی از دیوارهایی باشد که مجاور با ساختمان های همسایه هستند. در چنین مواردی رعایت اصول مهندسی و ایمنی در گودبرداری بسیار اهمیت دارد. چنانکه در چندین مورد بی توجهی به این مسائل موجب آسیب رسیدن به ساختمان های مجاور و به خطر افتادن جان ساکنان آن ها شده است. از این رو ضروری است کارفرمایان بازسازی مجتمع، تدابیر کافی را در رابطه با انتخاب تیم مهندسی یا پیمانکار با تجربه و خوش سابقه در انجام عملیات مورد نظر را لحاظ نمایند.
 |
بازسازی مجتمع؛ اعم از مسکونی، تجاری، اداری و ورزشی
در فرایندهایی مثل نوسازی که قرار نیست ساختمان به کلی تخریب شود لازم است شما اولویت خود را برای تغییرات بنا از ابتدا مشخص کنید. مخصوصا اگر میزان بودجه ای که در این رابطه در نظر گرفته اید محدود است این کار بسیار به شما کمک خواهد کرد. تمامی کارهای لازم را لیست کنید و از کارشناسان بخواهید مناسب ترین اقدامات را با حداقل هزینه برای رسیدن به اهداف شما پیشنهاد دهند.
البته گاهی اوقات شما مشکلی برای تامین بودجه اقدامات نوسازی ساختمان خود ندارید و یا قصد دارید ساختمان خود را به فروش برسانید در این صوورت تنها کافی است خواسته های خود را به طراحان این زمینه بازگو کنید و بقیه فرایند را به آنها بسپارید.
